Nieuw seizoen De wereld van de Chinezen

China en de Chinezen veroveren de wereld. Niet met een leger maar met investeringen, infrastructurele projecten en met heel veel Chinezen die buiten China wonen en werken. Of het nu in Azië, Oceanië of Latijns-Amerika is, overal drukken Chinezen hun stempel op de wereld. In het tweede seizoen van De wereld van de Chinezen zet Ruben Terlou zijn zoektocht naar de invloed van China voort.

In deze tweede serie bezoekt Ruben Terlou vijf nieuwe landen waar China’s invloed de afgelopen jaren steeds voelbaarder werd. Aan de hand van indrukwekkende persoonlijke verhalen legt hij de effecten van China’s geopolitiek bloot.

De Chinese leider Xi Jinping wil de wereld niet alleen veroveren met een Nieuwe Zijderoute, maar ook door overal in de wereld te verschijnen als gulle vriend en royale geldverstrekker. Het China Aid for Shared Future logo duikt steeds vaker op. Opvallend vaak in ontwikkelingslanden, landen met een makkelijk te beïnvloeden bestuur of landen met een – voor China – strategische ligging. Die leningen en hulp hebben dus een prijs: politieke invloed, toegang tot strategische grondstoffen of strenge leningsvoorwaarden met havens of bouwprojecten als onderpand. Wie beter kijkt ziet al gauw het eigenbelang van een land hongerig naar wereldmacht. 

Zo ook op de Solomoneilanden, een kleine eilandstaat in de Stille Oceaan die diplomatieke relaties met Taiwan verbrak en de banden met China aanhaalde. Ruben ziet hier hoe China’s inmenging oude etnische conflicten doet oplaaien.

In Laos belandt Ruben in een dorp dat in zijn geheel werd verplaatst voor de aanleg van een Chinese spoorlijn. Een stukje verderop ziet hij hoe met hulp van China gebouwde dammen dramatische effecten hebben op de visstand en daarmee op het leven aan de Mekong, zowel in Laos als in Thailand.

Aan de andere kant van de wereld, in Suriname, is China al even onmiskenbaar aanwezig, niet alleen door de torenhoge schulden die de voormalige Nederlandse kolonie opbouwde, maar ook door de schade aan het milieu. Zo was de vervuiling van het Brokopondomeer als gevolg van Chinese goudwinning vorig jaar groot nieuws. Niet iedereen in China profiteerde van de grote vooruitgang en daarom beproeven deze Chinezen hun geluk elders. In het Surinaamse oerwoud ontmoet Ruben hen, waar zij onder erbarmelijke omstandigheden goud delven.

Aan de Australische westkust gaat Ruben op pad met lokale kreeftenvissers. Zij werden hard geraakt door de recente handelsoorlog met China. Australië is weliswaar bondgenoot van het Westen, maar de zakken worden er – veel meer dan in andere Westerse landen – gevuld door handel met China.

En in het in naam democratische Mongolië ontdekt Ruben hoe groot de invloed van China op mensenrechten is, ook buiten haar eigen landsgrenzen. Onder druk van China worden daar activisten die anti-Chinese geluiden laten horen gevangengezet. Ook zijn etnische Mongolen die vanwege de toenemende repressie uit China vluchten er niet veilig.

De macht van China groeit en de geopolitieke balans verschuift. Wie zijn hierbij de winnaars en wie zijn de verliezers? Het tweede seizoen De wereld van de Chinezen is een serie over hoe het grote in het kleine doorwerkt, hoe geopolitieke relaties individuele levens beïnvloeden. Door Rubens kenmerkende persoonlijke stijl komen we dicht bij de mensen die deze verschuivende wereldorde aan den lijve ondervinden.

De wereld van de Chinezen, wekelijks vanaf zondag 18 februari, 20.25 uur, VPRO,

NPO 2

Aflevering 1: Solomoneilanden
Aflevering 2: Laos
Aflevering 3: Suriname
Aflevering 4: Australië
Aflevering 5: Mongolië

https://www.vpro.nl/programmas/de-wereld-van-de-chinezen

Foto boven bericht : Diederick Bulstra Photograpy